Osteoartrit, diz ve kalçanın yanısıra, boyun ve bel omurlarında, el ve ayak eklemlerinde de görülebiliyor. Ağrı başlangıçta hareketle artıp,istirahatle azalırken hastalık ilerledkçe istirahat ağrıları ve gece ağrıları başlıyor. Diz ekleminde ise yürürken, merdiven inip çıkarken ve çömelirken zorluk yaşanıyor. Gençlerde daha çok dizin ön bölümünde, diz kapağı arkasında aşınma oluyor. Geç dönemde ise şekil bozuklukları ve fonksiyn kaybı ortaya çıkıyor.
Nedenleri Neler?
- Yaşlanma
- Aşırı kilo alımı
- Çarpma ve düşmeler
- Eklemlerde yapısal bozukluk olması
- Spor yaralanmalan
- Genetik özellikler
- Çevresel ve mesleki faktörler
- Ağır taşımak,eklemlerin aşırı kullanımı ve çok ayakta durmak risk faktörü oluşturuyor.
Hastalığın tanısında iyi bir fizik muayene ve sorunlu eklemin röntgeninin çekilmesi yeterli oluyor. Ancak Prof. Dr. Reyhan Çeliker, röntgen bulguları ile yakınmaların ve muayene bulgularının her zaman birbiri ile paralel olmadığını, bu nedenle mutlaka bir arada değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Kilo Vermek En Önemli Koruyucu Yöntem Diz ve kalça eklemlerindki fazladan yükü ve bunun sonucunda oluşacak hasarı önlemede atılacak en önemli adım,kilo vermek Çünkü vücuda fazladan alınan her bir kilo, diz üzerinde her adımda 4 kiloluk yüklenmye neden oluyor.Bu nedenle beslnme uzmanı gözetiminde kilo verilmesi gerekiyor.Hastalığın tedavisi sırasında kilo vermenin başlı başına bir çözüm yarattığına değinen Prof. Çeliker "Bu konuda yapılmış bilimsel çalışmalarla, kilo vermenin yük taşıyan eklemleri belirgin olarak rahatlttğına ilişkin sonuçlar elde edilmiştir"diyor.
Kilo vermenin dışında fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlarının gözetiminde, eklemleri korumak amacıyla kas kuvvetlendirme egzersizlerinin yapılması önem taşıyor. Bu amaçla tercih edilen egzersizler eklem hareketi olmaksızın ve ekleme yük bindirmeden kas gücünü arttıran egzersizlerdir. Tolore edebilen hastalara ağırlık çalışmalan veriliyor. Kuvvetlendirme yanı sıra eklem hareket açıklığını korumak ve dayanıklılığı arttırmak amacıyla da egzersizler öneriliyor. Yüzme ve su içi egzersizler bu hasta grubu için özellikle önerilen aktivitelerdir, aynca düz zeminde, düşük tempolu yürüyüşlerden de yararlanılabilir.
Prof. Çeliker, osteoartriti olan hastalara eklemlerini koruyucu önlemleri ve hastalıkla başa çıkma yöntemlerini öğretmenin önemini vurguluyor. Bu koruyucu önlemler çömelmekten kaçınılması, merdiven inip çıkmanın azaltılması, yürüyüşün düz yolda yapılması,yokuş inip çıkmaktan kaçınılması,alçak sandalyelere veya yere oturulmaması, dizüstü veya bağdaş kurarak oturulmaması, uzun süre hareketsiz ayakta durulmaması, tuvalet ve banyoda desteklerden yararlanılması.
Eklem İçine İlaç Veriliyor Hastalığın tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılıyor. Prof. Dr. Reyhan Çeliker, basit ağn kesicilerden başladıklarını, bunların yeterli olmadığı durumlarda steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlara ve gerekirse daha güçlü ağn kesicilere geçilebildiğini, ancak tüm ilaç tedavilerinin mutlaka eklem koruyucu öneriler ile birlikte verilmesi gerektiğini ifade ediyor.Bunların dışında osteoartrit tedavisinde, dışardan uygulanan kremler, jeller, hafif ve orta derecede ağrısı olanlarda kullanılabiliyor. Bir diğer tedavi seçeneği ise eklem içine üaç verilmesidir. Bu yöntemde, iğneyle eklemin kayganlığını artıracak ilaçlar sorunlu ekleme dışardan enjekte ediliyor.
Prof. Çeliker tedavi seçimi konusunda şu uyanlarda bulunuyor: "Tedavi planı mutlaka kişiye özel yapılmalıdır. Birçok tedavi seçeneği vardır ve hastanın durumuna göre en uygun tedavi belirlenmelidir. Yaşlı hastalar,mide sorunu olanlar,ülser veya veya kanama geçiren hastalar vekanı sulandıran ilaç kullanan kişiler tedavi seçiminde daha dikkatli olmamız gerekiyor. İlaç kullanımı tercih edilmeyen hastalarda fizik tedaviden yararlanıyoruz. Bu tedavilere yanıt alınamayan, şiddetli ağnsı olan ve günlük yaşam aktivitelerinde ileri kısıtlaması olanlarda ise cerrahi tedavi gündeme geliyor."